Część V: Lata 1990-1999
Nowe dziesięciolecie w wyniku reorganizacji ligi gdańszczanie zaczynali w II lidze. W sezonie 1990 nie zachwycili, zajmując tam odległą, szóstą pozycję. Jeździli już bez Gollobów i Stenki, który przeszedł do Motoru Lublin, schyłek kariery przeżywał też już Dzikowski. W zamian na ligowych torach coraz lepiej radzili sobie kolejni młodzi własnego "chowu" - Jacek i Jarosław Kalinowscy oraz Marek Dera. Trochę już starszy Olszewski zdobył trzecie miejsce w Srebrnym Kasku, a także po raz trzeci awansował do finału IMŚJ, w którym był bliski brązu. Przegrał jednak baraż z nie byle kim, bo późniejszym wielokrotnym mistrzem świata, a także zawodnikiem "Wybrzeża", Szwedem Tonym Rickardssonem.
Od 1991 roku w polskich klubach pojawiają się cudzoziemcy. Także nowy trener "Wybrzeża", Zenon Plech podpisał 4 kontrakty w języku angielskim. To było konieczne, bowiem w tym roku karierę zakończył Grzegorz Dzikowski. Wraz ze wzmocnieniami z Zachodu przyszło trzecie miejsce w II lidze, które w wyniku ponownej reorganizacji ligi równoznaczne jest z barażami z ostatnim zespołem z elity. Gdańszczanie wykorzystali swoją szansę, pokonując dwukrotnie rybnicki ROW - 51:39 w Gdańsku i 42:48 na wyjeździe. Najwięcej punktów zdobyli w tamtym sezonie Jarek Olszewski (269) oraz "legia cudzoziemska": Johny Davis (203), Marvyn Cox (87), Juha Moksunen (77) i Tony Briggs (56).
Występy w elicie trwały niestety tylko rok - w sezonie 1992 zespół "Wybrzeże-Rafineria" uplasował się na dziewiątej pozycji, oznaczającej niestety degradację na zaplecze elity. W I lidze praktycznie radzili sobie jedynie Jarosław Olszewski oraz dwaj obcokrajowcy - Marvyn Cox i Steve Schofield. Sukcesów indywidualnych nasi zawodnicy nie zanotowali. Jakby "na osłodę" po raz pierwszy rozegrano w Gdańsku turniej "Dominik-Show", w którym dwa pierwsze miejsca zajęli zawodnicy "Wybrzeża" - Schofield i Olszewski. Był to ostatni sezon startów kolejnego zasłużonego wychowanka GKS-u, dzisiejszego kierownika sekcji - Mirosława Berlińskiego.
Kolejny pobyt w II lidze trwał tylko jeden sezon - 1993. Na zapleczu elity gdańszczanie wraz z częstochowskim Włókniarzem "dzielili i rządzili", nie dając szans innym zespołom. Drugą ligę wygrał zespół "Wybrzeże-Rafineria", Włókniarz zajął również premiowane awansem miejsce drugie. Niepokonany na ligowych torach okazał się fenomenalny Anglik Marvyn Cox, uzyskując średnią biegową 3,000. Zaraz za nim pod względem skuteczności uplasował się Olszewski, ze średnią 2,71. Oprócz nich, do awansu przyczynili się: Janusz Ślączka, Jacek Woźniak (obaj wzmocnili zespół przed tym sezonem), Marek Dera, Jacek i Jarosław Kalinowski, Anglik Steve Schoefield, Czech Jiri Stancl, Rafał Klein, Arkadiusz Buczyński, Dominik Żebrowski, Jarosław Bartczak oraz Adam Światłowski. Większych sukcesów indywidualnych, poza zwycięstwem "Olsona" w częstochowskim memoriale Idzikowskiego i Czernego, nie było.
W sezonie 1994 bez problemów zespół "Wybrzeże-Rafineria" zdołał utrzymać się wśród najlepszych, zajmując piąte miejsce w tabeli, przy czym na własnym torze jedyne punkty gdańszczanie stracili przegrywając z Unią Leszno. W punktowych zdobyczach przewodził Olszewski (181), tuż za nim uplasował się Cox (179), a potem sprowadzony po spektakularnym transferze z toruńskiego Apatora Robert Sawina (151). W tym roku swój życiowy sukces w indywidualnych mistrzostwach kraju odniósł Olszewski, zdobywając brązowy medal za Gollobem i Krzystyniakiem.
Przed sezonem 1995, obchodzący pięćdziesięciolecie istnienia klub zapowiadał walkę o upragnione od lat drużynowe mistrzostwo Polski. Do znakomitych obcokrajowców, Coxa i Schofielda, dołączył kolejny Anglik, David Norris. Zespół wzmocnił także powracający z Lublina Dariusz Stenka, oraz obiecujący junior z Piły, Marceli Dubicki. Rzeczywistość szybko zweryfikowała jednak plany - dziewiąte, przedostatnie miejsce w lidze i po raz kolejny spadek do II ligi, zamiast zapowiadanego mistrzostwa. Indywidualnie także słabo - jedynie Jarosław Olszewski dobrze radził sobie na krajowych torach, zdobywając drugie miejsce w Złotym Kasku.
O powrót do I ligi żużlowcy "Wybrzeża-Rafinerii" starali się walczyć już w pierwszym roku (1996) po spadku - niestety zajęli trzecie miejsce, tracąc 3 punkty do drugiego, premiowanego awansem. Duży wpływ miały na to osłabienia, które dokonały się przed sezonem - Jarosław Olszewski wybrał starty w pierwszoligowej Polonii Piła, z którą związał się praktycznie do dziś, z przerwami i epizodami w Opolu i Świętochłowicach, a do Gniezna przeniósł się Robert Sawina. W zamian po rocznych występach w Krakowie do Gdańska powrócił Marek Dera, sprowadzono także Marka Mroza i Georgiego Petranova. Za wynik poniżej oczekiwań nie można było z pewnością winić znakomitej trójki angielskich obcokrajowców - Coxa, Schofielda i Norrisa. Działacze jednak rzadko korzystali z ich usług. Indywidualnie zawodnicy krajowi nie odegrali żadnej roli na światowych ani polskich torach.
Sezon 1997 to kolejna próba powrotu w grono najlepszych, znów zakończone porażką. Tym razem Lotos Wybrzeże Gdańsk zajął czwarte miejsce w drugoligowej tabeli. Cel osiągnąć miał trochę odmieniony zespół, z całkiem nowymi obcokrajowcami - Australijczykiem Toddem Wiltshirem oraz Ukraińcem Igorem Marko. Sprowadzono także byłego IMP, Wojciecha Załuskiego, który wraz ze Stenką i przeżywającym najlepszy okres Derą liderował zespołowi.
Rok 1998 to trzeci, i jak się później okazało ostatni rok pobytu w najniższej klasie rozgrywkowej. Przed sezonem nie obyło się bez małej "rewolucji" w klubie. Fotel prezydenta objął polityk Unii Wolności, Henryk Majewski, który pozyskał kilku nowych sponsorów - pozwoliło to na nowe inwestycje w zespół oraz spore wzmocnienia składu. Trenerem został "specjalista od awansów" Lech Kędziora, na pierwszego obcokrajowca wybrano byłego IMŚ, Amerykanina Sama Ermolenkę. Krajowy skład, oparty głównie o znakomitego Derę i skutecznego Załuskiego, uzupełniono utalentowanym juniorem z Gniezna, Tomaszem Cieślewiczem, który zdobył dla "Wybrzeża" brąz w młodzieżowych indywidualnych mistrzostwach Polski. Swój wkład w awans mają także Jacek Kalinowski, Jacek Woźniak, Waldemar Cieślewicz, Paweł Stormowski, Marceli Dubicki oraz Bartłomiej i Dominik Żebrowscy.
Upragniony awans do I ligi przyciągnął do sponsoringu wiele firm, w tym ponownie Rafinerię Gdańską. Ogromny budżet klubu w 1999 roku pozwolił na zbudowanie dream-temu - wymieniono prawie cały zespół; do Gdańska sprowadzono ówczesnego mistrza świata, Tonego Rickardssona, a także krajową czołówkę: Sebastiana Ułamka, Adama Fajfera, Krzysztofa Pecynę, Pawła Duszyńskiego oraz Roberta Kempińskiego. Beniaminek ekstraklasy, Lotos Wybrzeże, zdobył brązowy medal DMP, ulegając w półfinałach późniejszemu mistrzowi, Ludwik Polonii Piła. Warto wspomnieć, że wprowadzony przed tym sezonem limit KSM nie pozwalał na jazdę w optymalnym składzie. Poza ligą, gdańszczanie wywalczyli awans do finału MDMP oraz zwyciężyli rozgrywki o drużynowy puchar Polski.
Przeczytaj informacje dotyczące wcześniejszych lat:
» początki żużla na Pomorzu » do 1961 | » 1962-1969 | » 1970-1979 | » 1980-1989 | » 2000-2009 |» 2010-2019 |
